• De schattingen voor de beurswaarde van Tesla lopen fors uiteen.
• De maker van elektrische auto’s drijft op een “verhaal” over de toekomst.
• Mogelijk valt pas over tien jaar te zeggen wat Tesla waard is.
Beleggers willen meestal redelijk nauwkeurig weten wat een bedrijf waard is. Het maken van schattingen over de marktwaarde van ondernemingen is vaak een kwestie van beredeneerd gissen. Je weet nooit zeker of een bedrijf in de toekomst beter zal presteren, maar financiële analisten proberen hun schattingen in elk geval zoveel mogelijk met cijfers te onderbouwen.
Als je uitgaat van traditionele manieren om een bedrijf te waarderen, is de hippe maker van elektrische auto’s Tesla zacht gezegd een verwarrend voorbeeld. Het aandeel is ongeveer 355 dollar waard en het bedrijf van miljardair Elon Musk heeft een waarde van zo’n 60 miljard dollar, omgerekend 51 miljard euro.
Hoe kan een bedrijf dat een beperkt aantal auto's voor prijzen van rond de 80 duizend euro en hoger verkoopt, en niet serieus winst maakt, zo veel waard zijn.
Autobedrijven zoals General Motors en Ford zijn al jaren achtereen winstgevend en hebben miljarden op hun bankrekening staan, maar ze zijn op de beurs minder waard dan Tesla.
Verwarde onderzoeker van een andere planeet
Iedereen die probeert te achterhalen wat Tesla waard is, moet zich een beetje voelen als een onderzoeker van een andere planeet die met verbazing gadeslaat wat hij op aarde aantreft.
Op Wall Street lopen de meningen van analisten over Tesla flink uiteen, met koersdoelen voor het aandeel die lopen van 155 dollar tot 464 dollar.
Hoogleraar finance Aswath Damodaran van de universiteit NYU is wat je een 'rationele scepticus' kunt noemen: hij ziet kansen voor Tesla, maar vindt het aandeel veel te duur:
"Mijn omzetverwachting voor Tesla over tien jaar ligt op ongeveer 93 miljard dollar (...). De huidige operationele winstmarge is nog steeds negatief, maar minder dan eerder. (...) De vrije kasstroom is de komende zeven jaar naar naar verwachting nog negatief en maakt waarschijnlijk zo'n 15,5 miljard dollar aan nieuwe kapitaalfinanciering noodzakelijk in deze periode. Als je met deze dingen rekening houdt, is het aandeel 192 dollar waard."
Op de achterkant van een bierviltje kun je berekenen dat als Tesla over zeven jaar pakweg 80 miljard dollar omzet doet, ongeveer 20 procent van dat bedrag moet worden opgehaald aan financiering. Het verhogen van de omzet is dus relatief duur, omdat Tesla jaarlijks ongeveer 2,2 miljard dollar aan financiering moet regelen om de omzet met 11 tot 12 miljard dollar per jaar te laten groeien.
Geloof het of niet: dit is een stap in de goede richting. In 2016 haalde Tesla een omzet van 7 miljard dollar en daarvoor moest het bedrijf iets meer dan 5 miljard dollar aan financiering ophalen bij beleggers.
Als hoogleraar Damodaran het bij het juiste eind heeft, dan komt Tesla ergens de komende jaren financieel gezien meer in balans, maar gaat dat gepaard met een fors lagere beurskoers. Dus: de toekomst wordt steeds concreter, maar wordt niet zo winstgevend als sommige analisten nu denken.
Reken er niet op
Nog steeds moet je beseffen dat een beurskoers van 192 dollar een veelvoud is van de introductieprijs van het aandeel in 2010: Tesla ging voor 17 dollar per aandeel naar de beurs.
Bovengenoemde prognose is in mijn optiek de best mogelijke uitkomst, want het betekent dat Tesla niet failliet gaat; maar het bedrijf wordt ook geen speelbal van extreme pessimisten en waanzinnige optimisten (denk bij dat laatste aan voorspellingen dat Tesla de helft van de Amerikaanse autoverkopen voor zijn rekening gaat nemen).
Maar reken er niet op dat Tesla in rustiger vaarwater komt. Degenen die de waarde van het aandeel Tesla op zo'n 200 dollar prikken, rekenen er immers niet op dat de markt voor elektrische auto's last krijgt van grote concurrentiedruk in de komende tien jaar.
Dat laatste is geen onredelijke aanname, omdat elektrische auto's vooralsnog voor veel hogere prijzen worden verkocht dan vergelijkbare auto's die op benzine en diesel rijden; en de verkopen van elektrische auto's liggen op ongeveer 1 procent van de totale autoverkopen.
Twee onaantrekkelijke mogelijkheden
Het lastige op de korte termijn is echter dat er met de introductie van het nieuwe paradepaardje voor de middenklasse, de Model 3, een soort optisch pr-effect kan ontstaan: als het Tesla lukt om de 500 duizend bestellingen van de Model 3 uit te leveren, en al die auto's op de weg te zien zijn, kan dat het aandeel verder omhoog sturen vanaf het huidige niveau, ongeacht de vraag of de Model 3 winstgevend is voor Tesla.
Er blijven dus twee weinig aantrekkelijke opties over: als je Tesla waardeert op z'n huidige activiteiten en vooruitzichten kom je uit op een lager koersniveau en zou je het aandeel niet kopen; maar dan loop je de kans dat je forse koerswinst mist. Omgekeerd kun je nog instappen op het huidige niveau en meegaan met de massagekte, maar dan moet je hopen dat je op tijd uitstapt als belegger voordat Tesla als een kaartenhuis instort.
Er is nog een derde optie: kijk voorlopig aan wat er met Tesla gebeurt. Ik heb geen aandelen Tesla, maar heb de financiële cijfers van het bedrijf wel zo intensief bestudeerd dat het risico van faillissement me klein lijkt. Tegelijk is er een redelijk kans dat het bedrijf in de toekomst op een redelijke manier wordt gewaardeerd op de beurs.
Als Tesla de strategie van topman Musk weet uit te voeren, wordt het een 'normaal' bedrijf dat consistent winstgevend kan worden, met een beurskoers die op meer voorspelbare wijze kan stijgen. Dan wordt het mogelijk om uit te vogelen wat Tesla waard is om op grond daarvan een beleggingsbeslissing te nemen.